अमरावती : टेक क्षेत्रातील अग्रगण्य कंपनी गुगल आंध्र प्रदेशातील विशाखापट्टणम येथे आशियातील सर्वात मोठ्या डेटा सेंटरपैकी एक उभारण्याच्या तयारीत आहे. हा प्रकल्प सुमारे १ गिगावॅट (GW) क्षमतेचा असून यासाठी एकूण ५१,००० कोटी रुपयांची (सुमारे $६ अब्ज) गुंतवणूक केली जाणार आहे. हा भारतातील गुगलचा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा प्रकल्प असून, देशाच्या डिजिटल पायाभूत सुविधांमध्ये मोठी वाढ घडवणारा ठरेल.
डेटा सेंटरसाठी वापरण्यात येणाऱ्या एकूण गुंतवणुकीपैकी १७,००० कोटी रुपये (सुमारे $२ अब्ज) नवीन नवीकरणीय ऊर्जा प्रकल्पांमध्ये गुंतवले जातील. ही ऊर्जा डेटा सेंटरला स्वच्छ आणि शाश्वत वीजपुरवठा करेल.हा डेटा सेंटर “हायपरस्केल” प्रकारात मोडतो, ज्यामध्ये हजारो सर्व्हर असतील आणि तो क्लाउड कॉम्प्युटिंग, एआय सेवा आणि इतर डिजिटल अनुप्रयोगांना आधार देईल.आंध्र प्रदेश सरकारच्या सहकार्याने, ३ केबल लँडिंग स्टेशन विकसित केले जातील, जे उच्च-गती डेटा हस्तांतरण शक्य करतील.
आंध्र प्रदेश राज्याचे आयटी मंत्री नारा लोकेश यांनी सांगितले की, राज्यात १.६ गिगावॅट (GW) डेटा सेंटरसाठी गुंतवणूक आधीच अंतिम केली आहे आणि पुढील पाच वर्षांत ६ गिगावॅट डेटा सेंटर बांधण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे, जे सध्याच्या जवळजवळ शून्य क्षमतेपेक्षा एक पाऊल पुढे आहे. पुढील २४ महिन्यांत मान्य केलेल्या १.६ गिगावॅट डेटा सेंटरची सुरुवातीची कार्यान्वित होण्याची अपेक्षा त्यांनी व्यक्त केली आहे.या प्रकल्पाचे उद्घाटन गुगलच्या मूळ कंपनी अल्फाबेटच्या जागतिक विस्तार धोरणाचा भाग आहे. एप्रिल २०२५ मध्ये अल्फाबेटने घोषित केले होते की, कंपनी या वर्षात जागतिक पातळीवर ७५ अब्ज डॉलर्स (६.३७ लाख कोटी रुपये) गुंतवणार आहे. सिंगापूर, मलेशिया आणि थायलंडसह, भारतही आता गुगलसाठी एक महत्त्वाचा केंद्रबिंदू बनला आहे.
हा प्रकल्प भारताच्या जागतिक डेटा आणि एआय इन्फ्रास्ट्रक्चरमध्ये वाढत्या भूमिका अधोरेखित करतो. जागतिक व्यापार धोरणे, आर्थिक अनिश्चितता आणि बदलते नियामक धोरण यांमुळे बहुराष्ट्रीय कंपन्या भारतासारख्या बाजारपेठांकडे वळत आहेत. विशाखापट्टणम प्रकल्प हेच दर्शवतो.गुगलचा हा भव्य प्रकल्प केवळ तांत्रिकदृष्ट्या महत्त्वाचा नसून, तो भारताच्या डिजिटल भविष्यासाठीही अत्यंत निर्णायक आहे. स्थानिक रोजगार निर्मिती, स्वच्छ ऊर्जा विकास आणि डिजिटल सेवांमध्ये वाढ या सर्व बाबतीत याचे दूरगामी परिणाम होतील. विशाखापट्टणम आता केवळ आंध्र प्रदेशच नव्हे, तर संपूर्ण आशियातील डेटा हब बनण्याच्या मार्गावर आहे.
